Εκ μέρους της Μονάδας Επιστημονικής Επικοινώνησης του ΣΕΑΒ, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι δημοσιεύθηκε η στατιστική αναφορά προόδου των Προγραμμάτων Ανοικτής Πρόσβασης του ΣΕΑΒ για το πρώτο εξάμηνο του 2021. Η αναφορά περιλαμβάνει τις δημοσιεύσεις που στηρίζονται από τις συμφωνίες απαλλαγής ή έκπτωσης, καθώς επίσης το συμμετοχικό πρόγραμμα του ΣΕΑΒ στην Open Library for Humanities. Οι δείκτες έχουν παραχθεί λαμβάνοντας υπόψη πάντοτε ότι ο κύριος συγγραφέας (corresponding author) ανήκει σε ίδρυμα-μέλος του ΣΕΑΒ. Θυμίζουμε ότι τα δεδομένα λαμβάνονται από τους συνεργαζόμενους εκδότες και στη συνέχεια ελέγχονται, κανονικοποιούνται και εμπλουτίζονται από το προσωπικό της Μονάδας Επιστημονικής Επικοινώνησης.
Σε απόλυτους αριθμούς παρουσιάζεται αύξηση στον αριθμό των δημοσιεύσεων που υποστηρίχθηκαν από τον Σύνδεσμο σε σύγκριση με τον αριθμό το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του προηγούμενου έτους. Συγκεκριμένα, το πρώτο εξάμηνο του 2021 καλύφθηκαν 119 δημοσιεύσεις, που αντιστοιχούν σε μια υπερδιπλάσια αύξηση (~158%) από τις 46 δημοσιεύσεις τον Ιούνιο 2020. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι τα περσινά δεδομένα αντλήθηκαν και πιστοποιήθηκαν αναδρομικά, ενώ και οι μηχανισμοί διάδοσης και υποστήριξης των προγραμμάτων ξεκίνησαν να λειτουργούν πλήρως τον Οκτώβριο του 2020.
Παρά ταύτα, θετική εξέλιξη είναι η αύξηση που παρατηρείται στις δημοσιεύσεις που καλύπτονται από συμφωνίες πλήρους απαλλαγής. Στην Royal Society of Chemistry έχει καλυφθεί το 38% του στόχου (23 από 63 δημοσιεύσεις), έναντι 14 στο αντίστοιχο περσινό διάστημα, ενώ στον Cambridge University Press καλύφθηκε το 35% του στόχου, δηλαδή 24 από 70 δημοσιεύσεις αντί για μόλις έξι πέρσι τον Ιούνιο. Υπερδιπλάσια ήταν η αύξηση και στις δημοσιεύσεις που επωφελήθηκαν από την έκπτωση που παρέχουν οι συμφωνίες του Συνδέσμου με 68 δημοσιεύσεις έναντι 23 στο αντίστοιχο περσινό εξάμηνο.
Στο συμμετοχικό πρόγραμμα της Open Library for Humanities υπάρχει μόνο μια δημοσίευση, γεγονός που δείχνει ότι υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω αξιοποίηση του προγράμματος. Αν και στην αναφορά δεν περιλαμβάνονται στοιχεία για το συμμετοχικό πρόγραμμα SCOAP3, τα δεδομένα του οποίου θα ενταχθούν στην ετήσια αναφορά του 2021, εντούτοις οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν αυξητικές τάσεις και σε αυτόν τον τομέα.
Η βελτίωση των δεικτών αυτών θα μπορούσαν να αποδοθούν στο ενδιαφέρον των Ελλήνων ερευνητών για τις δημοσιεύσεις Ανοικτής Πρόσβασης και τις επιλογές που προσφέρει ο ΣΕΑΒ. Στο αυξανόμενο αυτό ενδιαφέρον, που αποτυπώνεται και από το πλήθος των Ιδρυμάτων που συμμετείχε στα προγράμματα (27 έναντι 19 πέρσι στο ίδιο διάστημα) συνέβαλε αποτελεσματικά το δίκτυο βιβλιοθηκονόμων στα ελληνικά πανεπιστήμια που διέδωσαν τα προγράμματα στις αντίστοιχες κοινότητες, αλλά και στους μηχανισμούς υποστήριξης της Μονάδας Επιστημονικής Επικοινώνησης που στο πρώτο εξάμηνο εξυπηρέτησε 235 αιτήματα μέσω e-mail.